Odmor u Srbiji! Vodič kroz festivale, planine, banje…

Banja, planina, jezero, grad, selo, bilo šta da odaberete, odmor u Srbiji ćete provesti nezaboravno. Bilo da uživate u dugim šetnjama po čistom vazduhu, kupanju u termalnim vodama ili pak u provodu na najboljim festivalima, Srbija ima baš to da vam ponudi! Od ljubitelja glasnih žurki na otvorenom ili u zatvorenom, ljubitelja rok, tehno, narodne ili jazz muzike, do festivala punih najbolje domaće hrane, ima za svakog po nešto. Kupanje ili samo šetnja na nekim od najlepših jezera i planina na Balkanu ili istorijiskih mesta, garantuju najbolji odmor u Srbiji.

Vlada Republike Srbije je donela odluku da i u 2018 godini nastavi sa akcijom besplatnih vaučera za smeštaj na teritoriji Srbije izuzev Novog Sada, Beograda, Niša i Kragujevca. Detaljna upustva i spisak lokacija možete pogledati na njihovom zvaničnom sajtu.

MANIFESTACIJE I FESTIVALI

EXIT festival

Letnji festival koji se održava jednom godišnje na Petrovaradinskoj tvrđavi u Novom Sadu. Festival su osnovali studenti 2000. godine i ubrzo nakon toga je prerastao u jedan od najboljih festivala Evrope. 2013. i 2018. godine je zvanično proglašen za najbolji festival Evrope u konkurenciji sa Tomorrowland, Sziget Festivalom, Lowlands, Wacken Open Air i mnogim drugim.

Od veoma malog festivala na kojem je sviralo svega nekoliko bendova, godinama je broj učesnika na EXIT-u rastao, tako da od pre nekoliko godina na njemu učestvuje svake godine više od 600 izvođača iz celog sveta. Prethodnih godina publici u Novom Sadu su se predstavili neki od najvećih imena svetske scene: Roni Sajz, Bob Sinkler, Banko de Gaja, Košin, Menčajld, Masive atak, Soulflaj, Igi end studžiz, Garbidž, Kardigans, Dejvid Geta, Bisti bojs, Misi Eliot, Seks pistols, Prodidži, Mednes, Lili Alen, Plasibo i mnogi drugi.

Love Fest

Dok stariji ljudi dolaze u Vrnjačku Banju da bi rešili zdravstvene tegobe, mladi tamo idu preko 10 godina na višednevnu žurku uz zvuke domaćih i svetskih DJ-eva i bendova. Lovefest je počeo kao žurka na popularnom mostu ljubavi u Vrnjačkoj Banji, da bi vremenom menjao svoju lokaciju zbog sve više posetilaca, čiji broj je 2015. dosegao oko 70.000.

Lovefest sada već predstavlja folklor Vrnjačke Banje, koji promoviše muziku, umetnost i urbanu kulturu mladih u Srbiji. Festival je nastao 2007. godine, a od gradske žurke održane tog leta za samo godinu dana prerastao je u muzički, a danas i najveći festival u centralnoj Srbiji. Početkom 2013. prvi put je nominovan za najbolji evropski festival.

Arsenal fest

Ovaj festival se održava krajem juna u srcu Šumadije, tačnije u Kragujevcu, nekadašnjoj prestonici Srbije. U gradu automobilske industrije Srbije, nastao je jedan od najzanimljivijih, najrelevantnijih i najperspektivnijih festivala na otvorenom. Svoju posebnost Arsenal Fest je stekao zahvaljujući posebnom spoju najboljih izvođača iz Srbije, bivše Jugoslavije, ali i celog sveta.

Prostor festivala je po svemu jedinstven, a više decenija je bio nedostupan javnosti. Kada je počeo 2011. godine, festival je imao samo jednu binu. Sledeće godine, festival je dobio drugu binu nazvanu “Zastavina bašta”, koja je kasnije preimenovana u Garden Stage. Treći, Red Bull Stage je pušten u upotrebu u 2013. godini, ali je preimenovan sledeće godine u Eksplosive DJ Stage. 2011. godine festival je imao oko 14.000 posetilaca, 2012. posetilo ga je 15.000 ljudi, a 2013. i 2014. posetilo ga je oko 25.000 ljudi.

Nišville

Nišville se održava u drevnoj tvrđavi u Nišu. Sa samog početka festivala, njegov koncept je zasnovan na predstavljanju “tradicionalnih” jazz formi zajedno sa njihovom fuzijom sa etničkom tradicijom iz različitih delova sveta, posebno sa Balkana. Tradicija džez festivala u Nišu, započeta je 1981. godine i okončana 1991. godine, ali je obnovljena krajem 1994. Prva manifestacija pod nazivom “Međunarodni Nišville Jazz Festival” održana je u januaru 1995. godine.

Od samog početka, festival je uspostavio saradnju sa kulturnim centrima i ambasadama Sjedinjenih Američkih Država, Holandije, Francuske, Norveške, Nemačke, čiji su muzičari značajno doprineli ovoj manifestaciji, a imena učesnika su polako postajala sve veća: Reggie Radnici, Jimmi Cobb, Philip Catherine, Aria Hendricks, Miles Griffith, Denise Jannah, Bemshie Shearer, Esma Redžepova, Šaban Bajramović i mnogi drugi.

Belgrade Beer Fest

Beogradski festival piva je godišnji festival piva koji se naravno održava u Beogradu. Počeo je 2003. godine, festival se održava jednom godišnje, 4 do 5 dana kao manifestacija za različite proizvođače piva. Pored domacih i stranih piva, festival svake večeri organizuje žive muzičke spektakle. Brzo je rastao i po veličini i popularnosti: 2004. godine privukao je preko 75.000 stranih posetilaca u Beograd, a 2005. je drugi najposećeniji festival u Srbiji sa 300.000 posetilaca. 2009. je bilo više od 650.000 posetilaca, a 2010. godine čak 900.000 posetilaca.

Belmužijada

Belmužijada je privredno-turistički i kulturni festival koji se održava u Svrljigu i posvećen je belmužu. Održava se od 2006. godine, prvog vikenda u avgustu i traje tri dana. Pokrovitelj manifestacije je Opština Svrljig, a organizator je Centar za turizam, kulturu i sport Opštine Svrljig. Održava se na sportskom poligonu „Pastirište“, pored Svrljiškog Timoka. Belmužijadu tokom tri dana poseti uglavnom preko 60.000 ljudi.

Belmuž je tradicionalni svrljiški specijalitet od mladog ovčjeg i kravljeg sira i projnog brašna koji se servira vruć. Prema nekim tumačenjima, belmuž je dobio ime po belom siru i po tome što su ga češće spremali muževi, jer je za neprekidno okretanje smeše potrebna jaka muška ruka. Belmuž se nalazi na listi nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije i predstavlja veoma zanimljivo stajaliste za odmor u Srbiji.

Dani ludaje

Manifestacija koja slavi tikvu, bundevu, misiraču, banatsku bananu ili, jednostavno, ludaju, kako kažu u Kikindi, gradu održavanja ovog festivala. Sve je u znaku bundeva, ali ne onih običnih, koje mogu da se kupe na pijaci, za pitu, već onih džinovskih, najtežih i najdužih. Sve je počelo pre nešto više od tri decenije kada su Dragan Strajnić i Lazar Tešin poželeli da ova varoš na severu Banata bude prepoznatljiva po velikim bundevama. Organizovano je prvo takmičenje koje se nije prekinulo ni do danas.

Najlepši deo četvorodnevnog programa je uvek petak popodne, kada gradom prolazi duga povrka dece, maskirane u plodove jeseni. Niko ovih dana u Kikindi ne ostane gladan, jer se gosti časte banatskim fruštukom, pa je na stolovima mnogo raznovrsnih specijaliteta vojvođanske, mađarske, bosankse, pa i nemačke kuhinje.

Kobasicijada

Kobasicijada je međunarodni festival kobasica koji se jednom godišnje održava u bačkom selu Turija kod Srbobrana. Glavna atrakcija svake Kobasicijade je džinovska kobasica dugačka više od 2 km. Svake godine se dužina kobasice produžava za jedan metar i tako se svake godine obara Ginisov rekord.

NAJLEPŠA JEZERA SRBIJE

Bovansko jezero

Bovansko jezero je veštački rezervoar, koji se takođe koristi za kupanje u Zaječarskom okrugu, koji leži između gradova Aleksinac i Sokobanja. Jezero ima dužinu od 8 km i širinu od 500 m. Najveća dubina je 50 metara.

1978 godine, u bivšoj Jugoslaviji, stvoreno je jezero da reguliše Moravu, akumulira i oslobodi brane Đerdap I i Đerdap II. Bovansko jezero je lokalna i regionalna turistička atrakcija I zato predstavlja veoma zanimljivo stajaliste za odmor u Srbiji. Na jezeru ima puno plaža. Jezero godišnje posećuju hiljade kupača, ribara, planinara i kampera. Voda ima bogat biodiverzitet ribe šarana, zandera i soma. U poslednje vreme, na jezeru se održavaju regate, posebno u proleće i jesen.

Zlatarsko jezero

Zlatarsko jezero je veštačko jezero koje se nalazi između planina Zlatibor i Zlatar, 15 km od Nove Varoši. Jezero je stvoreno 1960-ih godina nakon izgradnje brane na reci Uvac i pokriva površinu od 7,25 km² i dostiže maksimalnu dubinu od 75 metara. Predstavlja atraktivnu destinaciju za odmor u Srbiji i rekreaciju, kao i vodene sportove. Jezero je pogodno za lečenje kardiovaskularnih bolesti, a nalazi se na 880 metara nadmorske visine.

Zaovinsko jezero

Zaovinsko jezero je veštačko jezero, na planini Tari. Nastalo je na reci Beli Rzav kao rezervoar za reverzibilnu hidroelektranu Bajina Bašta II. Jezero pokriva površinu od 15 kvadratnih kilometara i ima pet grana. Kada reka Drina ima visok nivo vode ili tokom kišnih godišnjih doba, voda iz Drine se uliva u Zaovinsko jezero kroz cevovod od 8 kilometara. U toj oblasti ima i pet mini jezera (Spajića, Malo Zaovinsko i dr.). Obale jezera sve više posećuju ribari i kamperi, ljudi koji grade letnje kuće I ljudi koji jednostavno traže dobar odmor u Srbiji.

Celo jezero leži u Nacionalnom parku Tara, jednom od pet u Srbiji. Jezero je okruženo ogromnim šumom. Zaovine je područje gde je Josif Pančić, najpoznatiji srpski botaničar, otkrio endemsku srpsku smrću 1875. na obližnjem Kik brdu. Brdo je uništeno početkom osamdesetih godina i materijal se koristio za izgradnju brane koja je stvorila Zaovinsko jezero. U okolini jezera nalazi se preko 600 vrsta biljnih vrsta, od kojih je 15 zaštićeno zakonom.

Borsko jezero

Borsko jezero je veštačko jezero u istočnoj Srbiji (Borski okrug), na nadmorskoj visini od 438 m, manje od 20 km od grada Bora. Oko jezera je izgrađeno dosta vikendica jer ovo jezero predstavlja veliku turističku atrakciju za odmor u Srbiji.

Jezero je rezultat izgradnje brane reke Valje Dzoni, Mareca i dela Zlotske reke, koja je 1959. godine korišćena za rad Rudarsko – topioničarskog basena Bor. Ima povrsinu od oko 30 hektara. Najveća dubina vode je 48 m. Okružena je šumama. Na obali se nalazi hotel i kamp. Uglavnom je popularno leti, kada temperatura vode dostigne 25 ° C i ima više sređenih plaža. Takođe postoje i zimske aktivnosti u toj oblasti, kao što su skijanje u bliskim objektima na planini Crni Vrh. Ostale atrakcije u okolini su Brestovačka Banja, planina Stol i manastir Gornjak tako da ima dosta mesta za odmor u ovom delu Srbije.

Vlasinsko jezero

Vlasinsko jezero je polu-veštačko jezero u jugoistočnoj Srbiji. Leži na nadmorskoj visini od 1.211 metara, sa površinom od 16 kvadratnih kilometara. Predstavlja najveće veštačko jezero u Srbiji. Nastalo je 1947.-51. godine kada je blato stvorilo branu i akumulirala se voda iz reka, uglavnom iz Vlasine.

Na jezeru se nalaze dva stacionarna ostrva duž istočne obale: Dugi del (7,84 hektara) i Stratorija (1,82 hektara). Zajedno sa tim ostrvima, jedan od najpoznatijih karakteristika jezera su plutajuća ostrva što je veoma zanimljivo za odmor u Srbiji. Pomoću vetra, plutaju sa jedne obale jezera na drugu, noseći floru i faunu, i služeći kao sklonište i izvor hrane za ribu. Iz tog razloga, Vlasinsko jezero je atraktivna meta za ribare. Najveće takvo ostrvo ima površinu od 8 hektara, a lokalno stanovništvo ga naziva Mobi-Dick. Temperatura vode u letnjim mesecima dostiže 21 do 23 ° C, što ga čini osvežavajućim za kupanje. Zimi se zamrzava, a ledena kora može dostignuti debljinu od 2 metra. Temperatura se takođe razlikuje od lokacije i dubine.

Srebrno jezero

Srebrno jezero je jezero duž desne obale Dunava u Braničevskom regionu u istočnoj Srbiji, u blizini grada Veliko Gradište. Veoma je popularno turističko naselje za odmor u Srbiji. Jezero je decenijama popularna destinacija za odmor i ribolov, privlačeći turiste iz cele centralne Srbije, uprkos nedostatku većih smeštajnih kapaciteta.

Jezero ima jedan hotel (Srebrno jezero), nekoliko restorana-pansiona, vikend naselje i najveći kamp u Srbiji.

2017 godine, Srebrno jezero je imalo turistički kapacitet od 2.000 kreveta sa 500 u izgradnji sa rokom u 2018. godini. Postoji preko 50 objekata u sklopu seoskog turizma, sedam vila, ali još uvek samo jedan hotel. Jezero je lokacija mnogih proslava: međunarodni šahovski turniri, šampionati Srbije za odbojku na pesku, “Carevčevi dani” (posvećeni Vlastimiru Pavloviću Carevcu), Silafest (međunarodni festival turizma i ekološkog filma) itd. 2016. godine bilo je preko 50.000 posetilaca, uključujući mnoge iz susedne Rumunije, koji uglavnom dolaze vikendom na odmor u Srbiji.

Palićko jezero

Jezero Palić je udaljeno 8 kilometara od Subotice, u blizini grada Palića. Pokriva površinu od 3,8 kvadratnih kilometara. Preko 200 vrsta ptica živi u zaštićenom delu jezera. Tokom pražnjenja i dopunjavanja jezera u sedamdesetim godinama, formirano je veštačko ostrvo od suvog mulja. Postalo je poznato kao ptičje ostrva, a danas je jedina lokacija sa gnezdima od crnog uglja u Srbiji. Okolno grmlje je stanište nekih od najugroženijih ptica u Srbiji.

Jezero je plitko, sa prosečnom dubinom od 1,5 do 2 m, dok je najdublja tačka 3,5 m. Dužina je 8 km i široko oko 1 km.

Ideja da je jezero ostalo od mora pod uticajem je njenog geografskog položaja (u centru nekadašnjeg mora) i činjenice da je voda u jezeru bila slana. Veća je verovatnoća da su i jezera i obližnja reka Kireš ostaci nekadašnjih reka koje su se prostirale preko Panonskog basena. Istraživanja su pokazala da su slojevi leze mlađi od aluvijalnih, pa jezera ne mogu biti ostaci nekadašnjeg Dunava, jer bi ih vetar prirodno pokrio peskom.

Tek 2015. godine završen je prostorni plan koji uključuje područje između jezera Palić i susednog Krvavskog jezera, koji je od Palića podeljen malim nasipom. Pokriveno područje obuhvata 8,7 ha na kome se parcela uvećava u cilju olakšavanja izgradnje budućeg kompleksa za odmor u Srbiji (zatvoreni i otvoreni bazeni, akva park, hotelski kompleks itd.).

Na Paliću se nalazi i zoo vrt na radost velikih i malih.

NAJPOZNATIJE BANJE

Banja Kanjiža

Banja Kanjiža se nalazi na severoistoku Bačke, između Dunava, Tise i granice Srbije sa Mađarskom. Ovaj deo naše zemlje, iako na prvi pogled beskrajan i monoton, interesantan je koliko i svi ostali delovi Srbije. To posebno važi za deo Bačke neposredno uz Tisu, u kome sa svojim funkcijama, veličinom i razvojem banjskog turizma posebno ističe Kanjiža, grad na 86 m nadmorske visine.

Na teritorije Kanjiže postoje tri horizonta arteške vode. Prvi je na dubini 70-95 m i daje vodu temperature 16°C. Drugi vodonosni horizont je na dubini 150-185 m. Temperatura vode u njemu je 17°C. Treći vodonosni horizont je na dubini većoj od 200 m. Temperatura vode je 27°C. Prvi bunar je bušen 1908. godine na periferiji grada na mestu zvanom Pašnjak, koje je nešto više od kupatila te se voda slobodnim padom dovodila do kupatila, koje 1913. godine, odlukom Gradskog saveta dobija naziv Kanjiško kupatilo čudotvornog bunara, a nešto kasnije Arteško kupatilo Kanjiže.

U zavodu za specijalizovanu rehabilitaciju u Kanjiži leče se različite vrste hroničnoh inflamotornog reumatizma, degenerativni reumatizam, ekstraartikularni reumatizam i posledica trauma, povreda kostiju i mišića. Brzim i bezbolnim pregledom ovde se dijagnostikuje osteoporoza, bolest koja izaziva slabljenje kostiju i po učestalosti je na trećem mestu odmah iza bolesti srca i krvnih sudova. Banja Kanjiža je značajna za rehabilitaciju dece, prepreme sportista, kongrese skupova i anti celulit program, idealno mesto za odmor u Srbiji.

Vrnjačka Banja

Vrnjačka Banja je grad i opština koja se nalazi u centralnoj Srbiji. U njoj se nalaze topli izvori sa temperaturama od tačno 36,5 stepeni Celzijusa baš kao i ljudsko telo. Vrnjačka Banja je najpoznatiji i najpopularniji spa centar Srbije, a istovremeno i veoma atraktivan rekreativni centar. Smešten u velikom parku punom drveća sa naročito zanimljivim kućama, grad ima veliku budućnost za odmor u Srbiji. Oko Vrnjačke Banke su UNESCO-ovi zaštićeni srednjovekovni objekti, koji služe kao podsetnik ranoj evropskoj civilizaciji. U drugim obližnjim okruženjima nalaze se i prvi dvor Nadbiskupa Srbije, manastir Žiča i prelep manastir Sopoćani koji datiraju iz 13. veka i manastir Studenica iz 12. koji su smešteni u šarenoj dolini reke Ibar.

Njenu reputaciju duguje svojim terapeutskim efektima koji su bili poznati rimskim trupama još u 2. veku pre nove ere. Sa organizovanim šetnjama duž ulica sa drvećem, Vrnjačka Banja je idealno mesto za najbolji odmor u Srbiji. Prirodni izvori mogu se naći na pet izvora mineralnih voda dobro pozicioniranih u parku. Topla voda (36 stepeni Celzijusa) je idealna za masažu, a hladna (17 stepeni Celzijusa) dovoljno opušta. U Vrnjačkoj Banji, najvećoj i najpopularnijoj srpskoj banji, se nalazi najveći opanak na svetu, u Ginisovoj knjizi rekorda je od 2006. godine, a opanak je dug 3.2 m, veličine 450 i težine 222 kg, koji je napravio opančar Slavko Strugarević.

Banja Vrujci

Banja Vrujci je banjski grad koji se nalazi u severozapadnom delu Srbije, širi se oko brda Suvobor i doline reke Toplice. Najpoznatiji je po svojoj lekovitoj vodi koja se takođe koristi za flaširanje vode “VodaVoda”. VodaVoda se sada prodaje u mnogim zemljama širom sveta, poput Rusije, Češke, Singapura i Japana.

Banja Vrujci se nalazi u podnožju planine Suvobor i Maljen, između Ljiga i Mionice. Pripada opštini Mionica i Kolubarskom okrugu. Banje Vrujci i njegova oblast okružene su živopisnim brdima i predivnim predelima čiste prirode. Temperatura vode koja izlazi u samom centru banje je 26-27°C, a spada u kategoriju oligomineralnih voda. Voda se koristi u terapeutske svrhe kako za kupanje tako i za piće. Terapeutska svojstva vode i spa blata koriste se za lečenje reumatskih bolesti, steriliteta, išijasa, varikoznih vena, visokog krvnog pritiska, kožnih oboljenja.

Spa Vrujci poseduje kompleks kupališta koji su jedinstveni u Srbiji jer su izgrađeni tačno na izvorima termalne vode. Pored pružanja lečenja pomenutih zdravstvenih tegoba, banja Vrujci je idealan izbor za odmor u Srbiji, rekreaciju, odmor, planinarenje, ribolov, kampovanje i niz drugih aktivnosti.

Ribarska Banja

Ribarska Banja je selo u opštini Kruševac, okrug Rasina. U popisu 2011. godine bilo je svega 178 stanovnika. Ribarska Banja je banja smeštena na planini Jastrebac, 35 km od Kruševca. Njene terapeutske vode, otkrivene još 1834. godine, pomažu u bolestima kostiju i zglobova. Ova banja ima nekoliko izvora tople vode čija temperatura varira od 32 ° C do 38 ° C.

13. novembra 2009. godine. potpisan je ugovor o nastavnoj i naučnoj saradnji Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i Specijalne bolnice Ribarska Banja. Ribarska banja postala je nastavna i naučna baza Medicinskog fakulteta, kao mesto gde mladi lekari uče fizikalnu medicinu, rehabilitaciju i balneoklimatologiju. Ovo je još jedna potvrda visokog nivoa rada u Ribarskoj Banji, kao i dokaz o visokoj ekspertizi i profesionalizmu.

Sokobanja

Sokobanja je jedno od najpopularnijih turističkih mesta u Srbiji. Nalazi se u južnom delu Sokobanjske doline, okružene planinama Ozren, Devica, Janior, Rtanj i Bukovik. Reka Moravica prolazi kroz Sokobanju i kreira kanjon samo 2 km pre ulaska u grad. Ostaci rimske i kasnije srednjevekovne srpske tvrđave Sokograd i danas stoje u blizini kanjona Moravice. Jezero Bovan nalazi se oko 10 minuta vožnje zapadno od Sokobanje. Ono je posebno popularano među ribarima. Specijalna bolnica za plućne bolesti nalazi se na planini Ozren. U samom centru grada nalaze se u turska kupatila iz 16. veka i zgrada osnovne škole iz 19. veka, Milošev konak i srpska pravoslavna crkva.

Soko Grad, poznat i pod nazivom Sokolac, bio je srednjevekovni grad i tvrđava 2 km istočno od Sokobanje. Tvrđava je proglašena spomenikom kulture od velikog značaja 1982. godine, a zaštićena je od strane Republike Srbije. Tvrđava je osnovana u VI veku tokom vladavine cara Justinijana I, kako bi se sprečio napad panonskih Avara i Slovena na Balkanskom poluostrvu. Godine 1172. okupirao ga je Stefan Nemanja i postao deo srednjevekovne srpske države. Osmansko carstvo okupiralo ga je 1398. Grad je uništen od strane Osmanlija tokom sukoba, a danas su jedini vidljivi ostaci kapija, zidovi i tri kule.

Prolom banja

Prolom banja se nalazi u opštini Kuršumlija. U popisu iz 2011. godine, imala je 123 stanovnika. Lokalitet Prolom banja je poznata po lekovitim vodama. Nalazi se na jugu Srbije, na 85 km od Niša i 23 km jugoistočno od Kuršumlije. Prolom Banja se nalazi na obroncima planine Sokolovica, na nadmorskoj visini od 550 do 668 m nadmorske visine.

Okružena je srednjim planinama (od 1.000 do 1.400 m) i ima kontinentalnu klimu koja takođe ima karakteristike pod-alpske klime. Leta su umereno vruće, sa malo padavina i sunca, a zime su hladne, sa dugim periodima snega. Prolom je status banje dobio tek 1977. godine, te se ubraja u mlađe banje.

Uprkos tome, o mineralnoj vodi koja ovde izvire zna se vekovima unazad. Čini se da je banja postala poznata među turistima na prvom mestu zbog flaširane Prolom vode. Prolom voda je odlična za bubrege i pospešuje varenje. Problemi sa bubrezima i želucem su baš oni koji se leče u Prolom banji. Jedna staza iz Prolom banje vodi do Đavolje varoši koja predstavlja jedinstveni prirodni fenomen.

Lukovska banja

Lukovska banja je udaljena samo 58 kilometara od Prolom banje. Postoji 37 termalnih izvora vode sa temperaturom od 28 do 69⁰C. Termalna voda koja se koristi u medicinskim centrima hotela i bazena spada u kategoriju natrijum, kalcijum, magnezijum bikarbonat i niskusulfidna hipertermalne vode.

Prema mišljenju Instituta, lekovite termalne vode Lukovske banje pripadaju visokokvalitetnim mineralnim vodama posmatrane sa aspekta balneoterapije, zahvaljujući veoma korisnom anionkacijskom sastavu, temperaturi i prisustvu rastvorenog vodonik-sulfida. Voda je veoma mineralizovana, sa preko 1 g / l rastvorenih čvrstih sastojaka, izuzetne hipertermalne vrednosti koja se može ohladiti do određenih temperatura za upotrebu, zavisno od indikacije. Sastav ove vode sastoji se od značajne količine dominantnih natrijumovih jona, magnezijuma, kalcijuma, bikarbonata i rastvorenog vodonik sulfida koji se dobro apsorbuje kroz kožu, pokazujući korisne lekovite efekte, naročito kada se radi o reumatskim i kožnim uslovima. Lekovito blato napravljeno u kombinaciji sa termalnom vodom koristi se i za lečenje. Zemlja visokih mineralnih svojstava se razbija, seje i meša sa lekovitom vodom. Zatim, blato se koristi za indirektne primene. Mineralno blato Lukovske banje pokazuje korisne i terapeutske efekte na brojne bolesti.

Niška Banja

Niška Banja je jedna od pet gradskih opština koje čine grad Niš. Nalazi se 9 kilometara istočno od Niša. Niška Banja je jedna od najpoznatijih centara zdravstvenog turizma za odmor u Srbiji i treća najpopularnija banja posle Vrnjačke Banje i Sokobanje. Poznata je po vrućoj, radioaktivnoj vodi koja sadrži radon. Banja je dom letnjeg kulturnog festivala. U Niškoj Banji ima nekoliko hotela: Partizan, Radon, Srbija, Ozren i Terme. Takođe, dostupne su brojne vile što je stavlja na vrh liste za odmor u Srbiji.

Smatra se da voda iz Niške Banje leči bolesti krvnih sudova, reguliše krvni pritisak i reumatske poremećaje. Takođe nudi lečenje ortopedskih povreda, kontrole telesne težine, tretmana protiv celulita i postoperativne rehabilitacije. Institut Niške Banje je opremljen modernim sadržajima.

Banja Koviljača

Banja Koviljača je jedno od najlepših i najzdravijih banja na Balkanskom poluostrvu i nalazi se u zapadnoj Srbiji, između reke Drine i šumovitog planinskog Gučeva, na nadmorskoj visini od 128 metara. Obilne izvore sumporne vode, zdravo blato, povoljna klima, kao i brojni kulturno-istorijski spomenici su neodoljiva atrakcija za odmor u Srbiji i poziv za razvoj svih vrsta turizma u ovoj oblasti.

Banja Koviljača ima brojne sumporne i gvožđe termomineralne izvore, u rasponu od 21 do 38 stepeni Celzijusa. Pacijenti piju i kupaju se u ovim vodama, koji se takođe koriste za pripremu blata. Lokacija banje izabrana je zbog svojih korisnih prirodnih elemenata: reke Drine, šumovite planine Gučevo, koja je služila kao sklonište od neprijatelja, ravnice, koje su snabdevale hranu i voda, koja se (i još uvek) smatra da ima lekovita svojstva.

PLANINE I SKI CENTRI

Kopaonik

Kopaonik je planina u centralnom delu Srbije. Najviša tačka je Pančićev vrh sa 2.017 m. Kopaonik je glavno skijalište u Srbiji i najveće u jugoistočnoj Evropi. Postoji 25 ski liftova kapaciteta 32.000 skijaša na sat. Centralni deo Kopaonika je proglašen nacionalnim parkom 1981. godine, koji danas pokriva površinu od 121,06 km².

Kopaonik ima subarktičnu klimu sa kratkim, svežim letima i dugim, hladnim zimama sa obilnim snežnim padavinama. Snežna sezona traje od novembra do maja, sa oko 200 sunčanih dana. Kopaonik je najveći centar zimskog turizma idealan za odmor u Srbiji. Sport i rekreacija su ključni faktori za turizam Kopaonika. Kopaonik je uglavnom destinacija za skijanje i snowboarding. Postoje i razne druge aktivnosti, poput tenisa. Postoji nekoliko hotela, hostela, kafića, barova i noćnih klubova.

Trajanje i kvalitet snega i skijališta privlače sve veći broj gostiju. Kopaonik ima blage zime sa visokim nivoima snega.

Tu je i muzički festival Big Snow od 23. marta do 29. marta svake godine. Festival okuplja međunarodne reggae, jazz i elektronsku muziku. Skijalište ima Snow Park za ekstremne skijaše i snowboardere.

Goč

Goč je planina u centralnom delu Srbije. Deo je severnokopaoničkog venca i spada u kategoriju nižih planina. Prostire se u pravcu zapad-istok u dužini od 10 kilometara. Najviši vrh Goča je Krnja jela koja ima nadmorsku visinu od 1127 m. Goč je udaljen 15-tak kilometara od Vrnjačke Banje (oko 200 km od Beograda) i upravo ga ta blizina čini jednim od mesta koje se preporučuje za izlete banjskih turistai za odmor u Srbiji. Ova planina nije namenjena ljubiteljima zimskih sportova, ali je svakako za odmor i rekreaciju.

Poslednjih godina ova planina svojom bogatom prirodom i sve raznovrsnijom ponudom smeštaja postaje i jedan od turističkih centara ovog predela. Ljubitelji prirode leti na Goču pored svežeg planinskog vazduha mnogobrojnih šuma četinara i listopada mogu uživati u šetnji poljima borovnica, šumskih jagoda, poljima obraslim planinskim travama. Planina Goč je izuzetno bogata izvorima i bistrim planinskim rekama. Na ovoj planini se nalazi i veštačko jezero Selište.

Divčibare

Divčibare je gradsko i planinsko odmaralište koje se nalazi na planini Maljen (1104 m) u zapadnoj Srbiji, jugoistočno od Valjeva, na nadmorskoj visini od 980 metara.

Divčibare je okruženo sa nekoliko vrhova, koji su svake godine pokriveni snegom od tri do četiri meseca. U drugim sezonama, mikroklima je prilično prijatna, sa 280 godišnjih sunčanih dana. Klima se pripisuje svežim i suvim vetrovima koji dolaze iz Mediterana. Sve ovo i činjenica da je udaljeno samo 115 km od Beograda, Divčibare je atraktivno I u leto i zimu i jedno je od najpopularnijih destinacija za odmor u Srbiji.

Zlatar

Ova planina smeštena je na jugo-zapadnu Srbije, na svega 4 km od Nove Varoši i 280 km od Beograda.

Na ovom mestu priroda je božanstvena tako da je ona doprinela tome da decenijama bude jedno od posećenijih domaćih turističkih mesta za odmor u Srbiji, a svakako da sa razvojem turističke ponude raste i broj turista. Zlatar ima najveći broj sunčanih dana, čak 285 u godini i nudi šetnju planinskim šumama, livadama ili jezerima u blizini.

Planina Zlatar je najviše bogata šumama omorike, smreče ili breze, kao i livadskim prostanstavima koji vam omogućuju šetnju na čistom i svežem planinskom vazduhu. Pešačke staze su obeležene, a najviši vrh je Golo brdo na 1.627 m nadmorske visine.

Zlatibor

Ovo je planinski region koji se nalazi u zapadnom delu Srbije. Zlatibor je važna turistička zona za odmor u Srbiji, sa resursima za zdravstveni turizam, skijanje i planinarenje. Glavni grad regiona je Užice, smešteno u podnožju planine, a većina područja pripada opštini Čajetina.

Smešten na nadmorskoj visini od preko 1.000 metara, Zlatibor je klimatsko odmaralište, koje karakteriše hladna alpska klima, čist vazduh, dugi period sunčanih dana tokom leta i zimi, snežni pokrivač. Turistički sadržaji uključuju moderne hotele, hostele i vikendice, sportske terene i skijaške staze.

Turistička era na Zlatiboru zvanično je započela 20. avgusta 1893. godine, kada je kralj Srbije Aleksandar Obrenović odlučio da na inicijativu lokalnih domaćina formira zdravstveno odmaralište. Za njegovu čast, fontana je postavljena na mestu gde je ručao.

ISTORIJSKA MESTA

Arheološki lokalitet Belo Brdo

Vinča – Belo Brdo je arheološko nalazište u Vinči, u predgrađu Beograda. Priča o Belom Brdu gotovo je u potpunosti sastavljena od ostataka ljudskog naselja i nekoliko puta je bila okupirana od ranog neolita (oko 5700. pne.), do srednjevekovnog perioda. Najznačajniji arheološki nalazi su iz neolitsko-eneolitske kulture.

Vinča-Belo brdo je od strane srpske vlade klasifikovano kao arheološko nalazište od izuzetnog značaja, što mu daje pravo na najviši stepen zaštite države. Na arheološkim parkovima izloženi su predmeti sa lokacije, Narodni muzej Beograd, Muzej grada Beograda i Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu. Trenutno je celi arheološki lokalitet Vinča zatvoren za turiste i zaštićen je debelim slojem peska zbog problema sa klizištima.

Antička palata Felix Romulijana

Gamzigrad jе arhеološko nalazištе koje se nalazi blizu Zajеčara u istočnoj Srbiji antičkе rimskе carskе palatе Fеliks Romulijanе (lat. Felix Romuliana) kojе sе od 29. juna 2007. nalazi na UNESKO-voj listi svеtskе baštinе.

Gamzigrad prеdstavlja rеzidеnciju rimskog cara Gaja Valеrija Maksimijana Galеrija. Po majci Romuli nazvao ga jе Romulijana. Palata izglеda da nikada nijе dovršеna, a carеvi u 4. vеku su vеlеlеpni posеd prеpustili hrišćanskoj crkvi. Tokom 5. vеka palata jе razarana od stranе varvara, a u 6. vеku, Romulijanu jе Justinijan I obnovio u vidu pograničnе tvrđavе.

Rajacke pimnice

Rajac je naselje u Srbiji u opštini Negotin u Borskom okrugu. To je vinogradarsko ratarsko-stočarsko seosko naselje zbijenog tipa udaljeno 22 km južno od Negotina. Smešteno je na prosečno 80 metara nadmorske visine, na levoj dolinskoj strani Timoka, desne pritoke Dunava. Pimnice su jedinstveni arhitektonski kompleks vinskih podruma, nastalih od polovine 18 veka. Izgradjeni su od tesanog kamena i od brvana. Ukopane su oko dva metra u zemlju kako bi temperature vrlo malo varirala tokom godine.

U tom jedinstvenom kamenom gradu oduvek je pravljeno vino. Generacija za generacijom Rajčana, gaji istu strast i ljubav prema vinu. Svaki domaćin sela Rajac, pravi “Božiji nectar” iz jednog od najsunčanijih predela u zemlji. Tajna ovog podneblja je vinova loza koja iz prirode uzima ono najbolje. Nadaleko poznato vino crna tamjanika je najtrazenije, a kao takvo je opevano u pesmama ovog kraja. Tvrde da ga je pio i sam hajduk Veljko tako da je veoma zanimljivo na odmoru u Srbij.

JOŠ NEKOLIKO BISERA SRBIJE

Rezervat prirode Uvac

Specijalni rezervat prirode Uvac je posebni rezervat prirode u Srbiji. Poznat je po uspešnom projektu očuvanja beloglavog supa. Rezervat se nalazi u jugozapadnoj Srbiji, u opštinama Nova Varoš (oko 2/3) i Sjenica (1/3) u Zlatiborskom okrugu. Zaštićeno područje je izdvojeno i obuhvata dolinu reke Uvac.

U rezervatu ima 219 biljnih vrsta, 3 su međunarodnog značaja, 3 su navedene u Crvenoj listi, 25 su stavljene pod kontrolni režim ministarstva trgovine, a 50 se smatra da imaju medicinska svojstva. U reci Uvac i njegovim pritokama unutar rezervata nalazi se 24 vrste ribe. Čista voda u rekama i rezervoarima su prirodne mrešne lokacije. Ostale životinje su medvedi, divlje svinje, lisice, zečevi, od kojih su neke proglašene retkim i ugroženim u Srbiji. Glavna atrakcija u rezervatu je avifauna, sa oko 130 vrsta ptica. Najznačajniji stanovnik Uvca je beloglavi sup, jedna od dve preostale vrste supova koji se gnezde u Srbiji. Velika ptica, sa rasponom krila do 3 m, ima jedinstveno mesto u lancu hrane ekosistema jer se hrani isključivo na trupovima, pružajući “prirodno recikliranje”. U godinama nakon Drugog svetskog rata, vrsta je bila na granici izumiranja. U cilju spašavanja ptica, područje Uvačke klisure je zaštićeno 1971. godine, ali se ipak broj ptica smanjio na samo 7 u 1970-ih i 10 u 1990. U tom trenutku se činilo da će vrsta nestati, jer već su nestali iz istočne Srbije, Rumunije, Albanije, Bosne i Hercegovine i Crne Gore. Do 2017. godine, broj beloglavih supova je porastao na 110 gnezda i skoro 500 ptica zajedno. To je najveća kolonija na Balkanu i jedna od najvećih u Evropi.

Vodopad Prskalo

Visok je oko 15 metara, vrlo je siromašan vodom čak i u proleće kada ima vode, mada nikada ne presuši. Nalazi se pored samog puta koji od Resavice vodi ka Čestobrodici. Problem predstavlja to što je šumski put i što je u periodu najveće aktivnosti vodopada praktično neprohodan. Leti, kada bukove šume južnog Kučaja postanu pravi raj, voda niz bedem samo kaplje.

Đavolja Varoš

Spomenik prirode “Đavolja Varoš ” nalazi se na jugu Srbije, 27 km jugoistočno od Kuršumlije, 89 km jugozapadno od Niša i 288 km udaljeno od Beograda. Ovaj prirodni spomenik sastoji se od dva veoma retka u svetska fenomena: zemljane figure, kao specifični oblici reljefa koji izgledaju prilično atraktivno, i dva izvora izuzetno kisele vode sa visokom mineralizacijom.

Ova dva retka fenomena su zajedno posmatrana kao “Đavolja Varoš”, i predstavljaju izvanredno čudo prirode. Posebnost ovih čuda prirode dopunjena je prirodnim okruženjem zemljanih figura, koja se čini veoma grubim, skoro mističnim. Ostaci naselja, stare crkve i nekoliko zanimljivih rudarskih šuma, dodaju samoj jedinstvenosti ovog mesta.

“Đavolji grad” je stavljen pod zaštitu države 1959. godine, a 1995. godine proglašen je spomenikom prirode od velikog značaja Uredbom Vlade Republike Srbije, i stavljena pod prvu kategoriju zaštite.